Thursday, October 29, 2009

Ki Jingpule Ban Pyndonkam Ha Ki Jingiaseng Ba Pher Ba Pher

1.
Ka Jingieid Ka Dei Ka Gospel

Ka Jingieid Ka Dei ka Gospel jong kane Ka Balang,
Ka Jingiaiwad ia ka jingshisha ka dei ka jingknia jong ka;
Bad ka Jingshakri ka dei ka Jingduwai jong ka.
Ban ia imlang ha0 ka jingsuk,
Ban wad jingstad da ka jinglaitluid,
Ban shakri parabriew
Kat haduh ba ki mynsiem baroh kin im kin san ha ka jingsuk-hun bad u bakhuid,
Da kumne kein ngi iateh jutang para-ma-ngi bad kumjuh ruh bad u Blei.

- L. Griswold Williams
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~


2.
Ka Jingieid Haka Dohnud

Ryngkat bad ka jingieid hala ka dohnud jong ngi,
To ngin pyrshang mynta ka snem/por
Ban kynriah ia u lyoh jong ka jingisih bad jingtieng,
Namar ka jingieid ha ki rukom kiba phylla bad pher,
Bad ym don ha kane ka Pyrthei ba ka jingieid kam lah ban pynkylla

- Helen Steiner Rice
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

3.
Shaphang ka Niam

U Lyngdoh u tymmen ula ong, iathuh ia ngi shaphang ka Niam
Bad u la ong : Hato nga kren ia kawei pat baroh shi katta…
Hato ka Niam kam dei baroh ki kam bad jingphalang jingmut,
Kumjuh ruh kito bym dei ki kam bad jingphalang jingmut, hynrei ka jingphylla kaba shait wan shap ha ka mynsiem, wat katba ki kti ki dang shain ia u maw ne ki dang thir ia u ksai?
Mano ba lah ban pyniakhlad iaka jingngeit jong u naki kam, ne ia ki jingsngewthuh nala ka jingtrei?
Mano ba lah ban phlad (Spread) la ka kynta, wat ong “ Kane na ka bynta u Blei bad kane pat naka bynta; Kane ka jong u mynsiem bad kane kawei pat ka jong ka doh”?
Baroh ki por jong phi ki long kum ki thabniang kiba kaweh ha kaba suda na lade ha lade hi.
Jar uta uba kup iala ka jinglong hok tang kumba u phong ia ki sopti kiba bha jong u ka bha ba un long lyngkhuid,
Ka sngi bad ka lyer kin ym lah ban khlong thliew haka sniehdoh jong u
Bad uta uba batai iala ka jingleh da ki nongrim ba la buh ryntih u set along iala ka simpah simsong haka ruh.
Ka jingrwai kaba laitluid tam ka mih ym na ki jingker nar ne jingker tyllai.
Bad uta uba ka jinglehniam ka long kum ka jingkhait/khalki aba plie bad khnang,
Um pat ju ioh leit rung ha ka iing jong ka mynsiem jong u
Kaba ki khalki ki plie naba step haduh ka step kylla.
Ka jingim jong phi man ka sngi ka dei ka tempil bad ka niam jong phi,
Ha ka por ba phi rung ha ka; rah baroh katba phi don,
Rah la u mohkhiew bad ka shlem, u tyrnem bad ka duitara,
Ki tiar na ka bynta ki jingdonkam bad ka jingkmen.
Namar hala ka jingsngew tympang phin ym lah ban kiew palat la ka jingjop
Ne hiar kham hapoh ban la ka jingshahrem.
Bad khring lang bad phi baroh ki briew
Namar ha ka jingsngew burom phin ym lah ban her palat ia ka jingkyrmen jong phi
Ne pynrit ialade hapoh ban ia ka jingsngewkthang jong ki.
Bad lada phin tip ia u Blei, long namar kata ym u nonglah ban jubab ia ki jingkylli baroh,
Hynrei khmihthuh bha bad phin sa iohi u ba un ialeh kai bad ki khun jong phi.
Bad khmied sha ka haw haw ba thylli, phin sa iohi ia u ba u iaid ha u lyoh,
Ba u pyiar la ki kti ha ka lei-lieh bad hiar kum u slap.
Phin iohi ia u ba u phuh samrkhie ha ki syntiew,
Nangta ba u rah bad kaweh la ki kti ha ki dieng ki siej.

- Khalil Gibran
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

4.
Ka Niam

Ai ba ka niam ka long ia ngi ka jingim bad ka jingkmen,
Ai ba kan long ka sur jong ka jingkhot
Ban pynpaw ia kaba bha tam kaba ngi don bad lehse;
Ai ba kan long ka jingkhot ban leh ia ki kam sbun.

Ai ba ka Niam kan long ia ngi ka jingbym hun ia ki kam kumba ki long,
kaba khot ia ngi ban shakri khambha Ia ka hok bad ka jingshisha.

Ai ba kan long ka jingsngewsih kaba plie ia ngi ia ka lynti sha ka jingsngew-synei, ka jingsngewthuh bad ka jingshakri ia u khun bynriew ba shem shitom.

Ai ba ka niam kan long ia ngi ka jingphylla bad
Ka jingkhring jong kata kaba tip bad sngewthuh tang khyndiat eh:
Ka khmat kaba iaroh ia ka jingkhraw bad jingitynnad jong ka Mariang,
Bad ka dohnud kaba lehkmen ha ki kam ba sbun bad ba shlur.

Ai ba ka Niam kan long ia ngi ka jingiada bad jingjar jar na ka bynta ka jingshisha bad ka jingitynnad jong ka hi,
Bad na ka bynta ka jingkordor bad ka bor jong ka jingshaniah kaba kduplang.

Ai ba kan long ia ngi ka jingkmen, ka jingthmu bad ka jinglap ia ki kabu ban pynpaw ia kaba bha tam kaba ngi don da ki kam jong ngi.

Ka Niam kaba pyiatylli ia ngi bad baroh kito kiba dei iaroh kiba don ha u khun bynriew ha kylleng;
Ban kdup ia ka kabu ha khmat jong ngi ba lam sha ka jingim ba kham bha ia u khun bynriew,
Ka jingim kaba baroh ki lah ban ia shim bynta ban pynurlong ia ka.

- Vincent B. Silliman
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

5.
Wat Ngeit ...

Wat ngeit ia kaei kaei tang namar ba phi la ioh sngew ia ka.
Wat ngeit ia ki rukom bad dustur
Tang namar ba la bud ia ki bun pateng briew.
Wat ngeit ia kaei kaei tang namar ba la thoh ia ka ha ki kot niam jong phi.
Wat ngeit ia kaei kaei tang namar ba la ong ia ka da ki nonghikai jong phi
Bad da ki rangbah rangsan.
Hynrei hadien ba phi la peit thuh bad it bniah,
Lada phi shem ba ka long kaba shongnia bad ka long kaba pynbha bad pynmyntoi ia baroh,
Nangta sa pdiang bad iada ruh ia ka haduh ba kut.

- Kamala Sutta
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

6.
Sha Ka Balang Ba Shityllup

Sha ka Balang ba Shityllup kaba long ka thiar jong ki jingstad hyndai baroh
Bad ka Shlem jong ki rukom pyrkhat mynta.
Kaba iohi ha baroh ki nongiathuhlypa ka jingiahap jingmut,
Bad ha ki jingthoh ba kyntang baroh ka jinglong kawei;
Bad lyngba baroh ka jingpyniaid ba khlem kut jong u Blei.
Kaba kyntait ia baroh kito kiba pynpait pynpra bad bynta ia ngi,
Bad kaba pynkhraw ia baroh kito kiba pyniatylli bad wanrah jingsuk.
Kaba wad ia ka jingshisha da ka jinglaitluid, ha ka jingbishar hok, ka jingieid bad ka jingpynmyllien ba bha jong uwei pa uwei ha ka imlang sahlang.
Kaba kynthuplang ia baroh ki jait niam, baroh ki briew khlem buh kyrdan, ki ri bad ki jait bynriew, kum kawei ka kynhun bynriew shityllup.
Sha kane ka Balang bad sha baroh ki nongbud jong ka,
Kiba nga tip bad bad ngam tip ha kylleng satlak ka Pyrthei,
Ngi ia soskular ka jingkyrshan jong ki kti bad ki dohnud jong ngi.

- Keshub Chandra Sen
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

7.
Ka Jingim Ka Long Ban Pyndon
Kam Ia Ka

Kane ka long ka jingkmen bashisha ha ka jingim,ban shah pyndonkam na ka bynta ka
jingthmu ba phi sngewthuh ba ka long kaba khraw eh...Ban long ka bor jong ka mariang
hynrei ym kum u lyoh jong ka jingpang bad jingsngewsih ba khuslai bad ba wohnia ba ka
pyrthei ka khlem ialeh shitom ban pynkmen ia phi...Hala ka jingsngewthuh nga sngew ba
ka jingim jong nga ka dei jong ka imlang sahlang hi baroh kawei bad kat ba nga dang im;
ka long ka burom ia nga ba ngan shakri katba lah ia ka jingim hi.Nga kwah ba ynda nga
la iap ngan long uba la pyndonkam bha.Namar katba nga ngan trei shitom,katta nga ngan
im bha.Nga leh kmen ha ka jingim na ka bynta ka jingim hi.Ha nga shimet ka jingim kam
dei i mombati ba rit hynrei ka dei ka dongmusa kaba phyrnai,kaba nga dei ban bat shipor
bad nga kwah ban pynshai ia ka kham phyrnai katba lah synei la i bor shuwa ba ngan aiti
noh ia ka ha ka pateng kaba bud.

- George Bernard Shaw
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

8.
Kiba Phohsniew Bad Trei

Ha ki por baroh ki don kito kiba phohsniew
Namar ha ka jingphohsniew jong ngi, ngi iohi ym ia kaba mynta hynrei ia kaba lashai.
Ki don ruh kito kiba trei kam,
Namar ha ka jingpyrshang jong ngi; ngi pynlong ia kaei kaei kaba lah ban long na kaba ngi iohi mynta.
Dei da kumne ba ka pyrthei ka kylla; ki jingim jong ngi ruh ki nangbha.
Namar ba ngi phohsniew bad ngi pyntreikam.
namar kata phohsniew bad to pyntreikam ia ki.

Anonymous
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

9.
KHMIED SHA KA SNGI

Khmied sha kane ka sngi !
Namar ka dei ka jingim jong ka jingim hi
Ha ka jinglyngkot jong ka ki don baroh kiba dei
Bad ka jingshisha jong ka jinglongbriew jong phi hi:
Ka jinghun jong ka jingnangsan,
Ka burom jong ka kam, bad
Ka jingitynnad kaba tam.
Namar kaba mynhynnin ka dei tang ka jingphohsniew
Bad ka mynta ka dei tang ka jingiohipaw ;
Bad ka mynta kaba la im bha,
Ka pynlong ia ka mynhynnin baroh
Ka jingphohsniew kaba kmen
Bad kaba lashai baroh ka jingiohi paw jong ka jingkyrmen
Khmih bha namar kata ia kane ka sngi

Kalidasa
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

10.
Ka Jylli Ba Kyntang

Te hangta nga ieng
Halor u lum ba jrong tam na ki baroh;
Bad sawdong ha trai jong nga,
Ka dei ka Jylli jong ka pyrthei.
Bad katba nga ieng hangta,
Nga iohi palat ia kaba nga lah ban iathuh
Bad nga sngewthuh khambha ban ia kaba nga iohi
Namar ba nga iohi;
Ha ka rukom kaba kyntang,
Ka dur jong kiei kiei baroh
Ka jong ka mynsiem.
Bad ki dur kat kumba ngi dei ban im
Shitylli kum kawei ka jingthaw
Bad nga iohi ia ka jylli ba kyntang jong ki briew jong nga,
Ka dei tang kawei na kita kiba bun ki jylli
Kaba pynlong ia kawei ka jylli kaba iar kat ka jingshai
kasngi bad ki khlur
Bad hapdeng u mih uwei u dieng phuh syntiew uba
heh u ban kahsyrngiew ia ki baroh ki khynnah jong
kawei ka kmie bad uwei u kpa
Bad nga iohi ba kata ka dei kaba kyntang.

Black Elk
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

11.
Ka Ing pyrthei

Ka jingong ki Nongher Haw haw na sahit Bneng
Na sahit nga iohi ia ka pyrthei- ka jing itynnad bym lah
batai bad ki pud jong ki ri kim don shuh

Mahamed Ahmad Faris, Syria

Ha ka sngi ba nyngkong ba ar baroh ngi ia ka kdew shala ki ri , ha ki sngi ba lai ba sawbaroh ngi ia kdew sha
la ki jong ki dewbah. Ha ka sngi kaba san ngi sngewthuh
ba don tang kawei ka pyrthei.

Sultan Bin Salman Al -Saud, Saudi Arabia

Katba nga dang peit sha tbian, nga iohi ia ka wah bah
kaba tuid suki suki da ki phew mer, kaba tuid lyngba na
kawei ka ri sha kawei pat khlem sangeh. Nga iohi ruh ia
ki lawbah kiba iaid lyngbaki katto katne ki pud. Bad
nga iohi ia ka tduh jong kawei ka duriaw ba ka kynduh
ia ki rudnong jong kawei pat ka dewbah. Artylli ki kyntien
ki phalang haka jingmut jong nga katba nga peit ia
kine kiei kiei sha tbian. Ka jinglong kawei (Commanality)
bad ka jingshaniah kylliang (Interdependence). Ngi long kawei.

John David Bartoe, USA

Ngi leit sha u bnai kum ki stad kor (Technician) ngi wan phai kum ki riew synei parabriew (Humanitarian).

Edgar Michael, USA
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

12.
U Bym Shah Jop

Na ka jingdum ka meit ba taplut ia ng;
Dum tliew tliew kua ka krem na tduh sha tduh.
Nga ainguh ia u Blei lada ka long katba long
Na ka bynta la ka dohnud bymshah jop.
Ka ha jingkhumsyngit ka jingeh,
Ngam shym kynran dein ne iam tyngeh,
Ha ka jingtangon jong ka nusib
Ka khlieh la ka bitsnam lut hynrei kam nguh.

Sha lyndet jong kane ka jaka jong ka jingtriem bad jingjaw ummat;
Ha kaba ka syrngiew ka jingtieng ka sdien;
Wat la katta ruh ka jingbyrngem jong ka snem
ka lap bad kan sa lap ia nga khlemtieng.

Kampher la ka khyrdop ka khim katno katno ruh,
Katno da jingpynshitom dap ka dulir jong nga
Nga dei u kynrad jong ka nusib la jong;
Nga dei u nongialam iala ka mynsiem la jong.
W. E. Henley
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

13.
Ka jingim Ha Ka Jingngeit, Jingieit Bad Jingkyrmen

Kam don satia ka kam kaba dei ban leh
Ba ngin lah ban pyndep ia ka tang ha ka jingim jong ngi hi;
Namar kata, ngi im ha ka jingkyrmen.

Kam don satia kaba shisha ne itynnad ne kaba bha
Kaba ngin lah ban sngewthuh tang ha ka por kaba khyndiat,
Dei namar kata ba ngi im ha ka jingngeit.

Ym baroh ki kam kiba ngi leh, la ngi trei shitom katno katno ruh,
Ba ngin lah ban pyndep ia ka marwei;
Namar kata ngi im ha ka jingieid.

Ym baroh ki kam kiba ngi niew ba ki long kiba khraw,
Ba kin khraw kumjuh ha ka jingiohi jong ki paralok ne nongshun jong ngi;
Namar kata ngi im ha ka dur ba khatduh jong ka jieid
Kaba long ka jingiamap.

Reinhold Niebuhr.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

14.
Ngi Donkam Iwei Ia Iwei Pat
Ngi donkam iwei ia iwei pat haba ngi sngewsih ban ioh jingtngen.

Ngi donkam iwei ia iwei pat
Haba ngi shpetieng bad khohnioh.

Ngi donkam iwei ia iwei pat haba ngi jynjar, ha ka jingshah pynshoi;
Bad ngi donkam ban phai biang sha ka tynrai kaba bha eh jong ngi.

Ngi donkam iwei ia iwei pat haba ngi jop iala ka jingthmu bad,
Ngim lah satia ban leh marwei.

Ngi donkam iwei ia iwei pat ha ki por jong ka jingshah shitom jong ngi,
Haba da ka jingiapynshlur,
Ngi lah ban ieng-joit bad iai ialeh biang.

Ngi donkam iwei ia iwei pat,
Haba ka por ia ngi ban iap kala poi,
Bad ngi ioh ia ki kti kiba jem
Ban pynkhreh ia kata ka jingiaid lynti jong ngi.

Ha baroh ka jingim ngi donkam ia kiwei pat,
Bad kiwei pat ruh ki don kam ia ngi.

George E. Odell
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

15.
Ka Jingsngewbha Bad ka Jingsngewsih

Nangta ka Almitra ka ong, iathuh ia ngi shaphang ka jingsngewbha bad jingsngewsih.
Bad ula jubab;
Ka jingkmen jong phi ka long ka jingsngewsih jong phi ka bym pat paw,
Bad na ka juh ka Pung kaba ka jingkmen jong phi ka mih, teng teng da dap ruh da ki ummat jong phi.
Bad kumno pat ka long?
Katba na pong jylliew ka jingsngewsih ia ka jinglong briew jong phi bad kumta ruh phin dang lah ban pdiang ia ka jingsngewbha.
Hato ym dei kato ka khuri ba dap waiƱ jong phi, ka dei kajuh ka khuri ba la thang ha shlem ding da u nongshna khuri?
Hato kato ka sharati ba pynhun mynsiem ia phi, kam dei ka dieng kaba tah khlong thliew da ka Tari?
Haba phi leh kmen; phai bad peit thuh jylliew bha hapoh la ka dohnud ba phin shem ba ka dei kato kaba pynsngewsih ia phi ia kaba ai jingkmen pat ia phi.
Haba phi sngewsih, phai sha la ka dohnud bad phin sa iohi ba ha ka jingshisha phi iam ia kaba la ju long ka jingkmen jong phi.
Don napdeng jong phi kiba ong. “Ka jingsngewbha ka kham khraw ban ia ka jingsngewsih”, bad kiwei pat ki ong em “em, ka jingsngewsih ka kham khraw”.
Hynrei ngan ong ha phi, ki long ki bym lahpyniakhlad
Baroh ar ki wan lang bad haba kawei ka shong ha ka lieng jong phi, kynmaw ba kata kawei pat ka dang thiah ha ka jingthiah jong phi
Da shisha ia phi la teh kum ka tarajur hapdeng ka jingsngewsih bad jingsngewbja.
Dei tang haba phi thylli ba phi ieng beit thik bad long mar ryngkat
Bad haba u Nongbat – mawkordor u shim ia phi ban thew ia ka ksiar bad ka rupa jong u, dei hangta kein ba ka jingkmen bad jingsngewsih jong phi ka hiar bad ka kiew.

Khalil Gibran
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

16.
Ka Jinglongkawei

Haka Pyrthei ba ka jingsngewthuh shaphang U Blei ka iapher,
Nga sngew kmen ban mane ia U Blei Uba khraw baroh;
U Mynsiem bad borbah ka jingpynlong baroh.
Ha ka Pyrthei ba ka jingsngewthuh jong ngi shaphang U Blei ka khim,
Nga ngeit ba ki Kyrteng Blei bapher bapher ba ngi ai,
Ki dei tang shibynta ka jingkhraw ka borbah jong u.
U Blei uba u Kpa, U Allah, U Yahweh, U Ishwar ne,
Kiwei pat ki kyrteng ba ngi ruh,
Kine baroh ki dei tang ki dur kiba iapher kiba u wan paw ha ngi.
Nga mane ia U Blei ba kynja mynsiem,
U Blei U Borbah ba ngim lah shemtynrai,
U Maian-bah ka jingpynlong.
Ha ka Pyrthei ba u khun bynriew u iapher ha ka rong ka sniewhdoh,
Ka rukom im bad ka ktien kaba ngi kren.
Nga ngeit ha ka niam Unitarian kaba hikai ba u khun bynriew baroh u long shipara;
Ki khun jong U Blei uba u Kpa bad ka Kmie ba shisha.
Haka Pyrthei kaba la pyniapher ia u khunbynriew ha ka nongrim jingngeit jong u,
Hapdeng u Muslim, u Hindu, u Ju bad u Kristan,
Nga sngewsarong ba ngeit ha ka niam Unitarian ka Niam ba iar ba dei.
Kaba hikai ba ngan burom ia ka jongkiwei;
Kaba la siang nongrim ha u mawsiangbah ka jinglong kawei.

-H.H. Mohrmen
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

17.
Ka Jingaitilut
Ki briew kin ong, kan myntoi aiu kito ki kam barit jong phi?
Kim iohi pat ba ngi hap buh uwei u maw-it hadien uwei pat, kim kynmaw ba ngi hap ban kam pa shi kam ka jingiaid lynti jong ngi.
U mawrit ba kawang hapdeng ka thwei, u pynmih ia ka jingatphyllung kaba par kylleng. Kumjuh ruh iwei pa iwei I kyntiew sbun, ki jingpyrkhat ba shisha ba ki kam babha ki long kumta.
Ngim don hok namar kata ban shong thap ngap bad duh jingkyrmen
Ki don shibun ki kam babha ba dang dei ban pyndep.
Dorothy Day.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

18.
Ka Jingiasam ba Shilynter.
Ka jingieid kam lah ban long marwei-tang maka hi kam don jingmut.
Dei ban pyntrei kam ia ka jingieid bad kata ka kam jingieid ka dei ka jingshakri.
Ha kano kano ka rukom ba ngi don,
Kiba duna ne kiba pura,
Kiba ioh ne kiba duk,
Ka jingkylli kam dei eh katno ngi la leh?
Hynrei katno jingieid ngi ai ha kaba
Pyndep ia ka kam ban iasam jingieid bad kiwei pat shi junom.
Mother Teresa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

No comments:

Post a Comment